Các loại virut thường gây viêm phổi ở trẻ em là: cúm, thủy đậu, virut hợp bào hô hấp..., gần đây là các virut nguy hiểm như virut Corona, virut H5N1. Bệnh có thể lây truyền từ người này sang người khác qua đường hô hấp khi tiếp xúc, trẻ em có thể bị bệnh sau khi tiếp xúc với bạn bè ở nhà trẻ, trường học, người lớn bị bệnh có thể gây thành dịch nguy hiểm. Trẻ càng nhỏ thì diễn biến bệnh càng nhanh, càng nặng.
Viêm phổi virut là một thuật ngữ dùng để chỉ tình trạng tổn thương cấp tính, lan tỏa 2 bên phổi làm rối loạn trao đổi khí tại phổi gây nên tình trạng suy hô hấp, tiến triển nặng. Nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời sẽ gây nên tình trạng thiếu ôxy não nặng và kéo dài gây tử vong hoặc hậu quả nặng nề. Khi trẻ có một số tình trạng bệnh lý khác kèm theo như suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch (trẻ nhiễm HIV/AIDS), một số dị tật bẩm sinh về tim mạch, phổi, lồng ngực, đẻ thiếu cân.... thì càng dễ mắc bệnh, bệnh càng nặng và khó khăn cho điều trị. Mặt khác, do chúng ta không có thuốc đặc hiệu kháng virut nên rất khó khăn và tốn kém cho điều trị.
Biểu hiện của bệnh
Giai đoạn sớm: Có thể chỉ có sốt nhẹ hoặc sốt cao liên tục, đau họng, ho húng hắng, chảy nước mắt, mũi, khò khè, ăn kém, bỏ bú, quấy khóc.....
Giai đoạn sau: Nếu trẻ không được điều trị đúng và theo dõi sát thì sẽ diễn biến nặng hơn, trẻ sốt cao, li bì, ho tăng lên, có đờm, xuất hiện khó thở, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, bỏ bú hoặc bú kém, tím môi, tím đầu chi. Ngoài ra có thể bị tiêu chảy, nôn, đau bụng. Nghe phổi có nhiều ran ẩm nhỏ hạt. Có thể có rối loạn tuần hoàn như shock, trụy tim mạch... Nếu tình trạng này kéo dài sẽ gây thiếu ôxy cung cấp cho não, trẻ sẽ li bì hoặc kích thích, co giật. Trước khi bị bệnh vài ngày, trẻ có thể tiếp xúc với trẻ khác, người lớn cũng bị ho, sốt, chảy nước mũi.
Tại cơ sở y tế, các bác sĩ sẽ có thêm các phương tiện giúp cho chẩn đoán nhanh chóng và chính xác hơn như xét nghiệm máu, chụp Xquang tim phổi, soi mũi họng, cấy dịch mũi họng tìm nguyên nhân.... Nếu nghi ngờ viêm phổi do virut thì nên chụp phổi kiểm tra hàng ngày, thậm chí 2 lần/ngày.
Làm gì khi trẻ bị viêm phổi do virut?
Các trường hợp viêm đường hô hấp cấp do virut nói chung cần được chẩn đoán và theo dõi, điều trị tại các cơ sở y tế. Không nên tự cho trẻ uống thuốc đặc biệt là các loại thuốc giảm ho, hạ sốt, kháng sinh vì sẽ gây lu mờ triệu chứng của bệnh và rất khó khăn cho chẩn đoán và điều trị. Khi phát hiện thì phải được nhập viện và cách ly. Chống suy hô hấp, chăm sóc tốt, hạ sốt, cân bằng rối loạn nội môi do sốt, độc tố của virut gây ra.
Ở tuyến cơ sở: Nhỏ mũi bằng dung dịch sát khuẩn nhẹ (natriclorit 9%o), súc miệng hằng ngày, có thể dùng một số loại kháng sinh khi có tình trạng nhiễm trùng như Penixilin, Amoxilin, Erythromycin..., tốt nhất nên dùng đường uống, dạng siro. Khi tình trạng bệnh không cải thiện thì chuyển lên tuyến trên.
Khi trẻ viêm phổi nặng: Nên nằm điều trị nội trú tại bệnh viện, theo dõi sát diễn biến của bệnh và có biện pháp xử trí kịp thời. Các thuốc kháng virut: oseltamivir (tamiflu), amantadin, ribavirin. Chú ý theo dõi chức năng gan, thận để điều chỉnh liều lượng cho phù hợp. Sử dụng kháng sinh khi có bội nhiễm vi khuẩn.
Các biện pháp điều trị hỗ trợ: Hạ nhiệt bằng paracetamol. Làm thông thoáng đường thở: hút sạch đờm dãi, nằm đầu cao, nới rộng quần áo. Khi trẻ có biểu hiện suy thở thì có thể đặt ống nội khí quản, hô hấp hỗ trợ. Truyền dịch khi trẻ sốt cao kéo dài, biểu hiện mất nước...
Chăm sóc khi trẻ bị bệnh: Cho trẻ ăn lỏng, dễ tiêu, đủ chất, số lượng vừa phải, tránh trào ngược, vệ sinh sạch sẽ, theo dõi sát tình trạng khó thở, tím tái.
Phòng bệnh bằng cách nào?
Bảo đảm cho trẻ có một sức khỏe tốt là biện pháp phòng bệnh tốt nhất. Nơi ở phải đầy đủ ánh sáng, thoáng mát, lưu thông không khí tốt, ấm áp về mùa đông, vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, súc miệng hàng ngày với trẻ lớn. Không hút thuốc, đun nấu trong phòng có trẻ nhỏ. Nhỏ mũi hàng ngày bằng natriclorit 9%o. Cách ly trẻ với người lớn, trẻ khác bị bệnh tránh lây lan thành dịch. Phát hiện sớm các biểu hiện của bệnh viêm đường hô hấp nói chung như: ho, sốt, chảy nước mũi, khó thở... và các rối loạn khác như tiêu chảy, ăn kém, chậm tăng cân.... Nên đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nơi cư trú để được tư vấn và có hướng điều trị thích hợp, tránh lây lan cho người khác, không nên tự dùng thuốc cho trẻ.
Khi mang thai, bà mẹ phải khám thai đầy đủ, bảo đảm thai nhi phát triển tốt, nên cho trẻ bú mẹ từ ngay sau khi sinh đến 2 tuổi. Tiêm chủng đầy đủ cho trẻ theo hướng dẫn của cán bộ y tế cơ sở theo chương trình tiêm chủng mở rộng. Ngoài ra có thể tiêm một số loại vaccin phòng viêm đường hô hấp khác nếu có điều kiện. Tuy nhiên khi tiêm cần có sự hướng dẫn và tư vấn của cán bộ y tế nhằm bảo đảm hiệu quả và tránh những tai biến đáng tiếc có thể xảy ra. Lập sổ theo dõi sức khỏe, khám sức khỏe định kỳ và lưu giữ sổ sau mỗi lần khám nhằm giúp nhân viên y tế nắm được diễn biến sức khỏe, bệnh tật của trẻ mà có hướng điều trị, phòng bệnh tốt hơn.
0 nhận xét